Vì sao khoảnh khắc này quan trọng?
Theo nghiên cứu năm 2022 của tổ chức Mental Health Foundation (Anh), gần 68% người được hỏi cho biết họ từng hối hận vì đã mở lòng với sai người – vì người kia lảng tránh, trả lời hời hợt, hoặc cố đưa ra lời khuyên khi họ chỉ cần được lắng nghe.
Những điều khó nói không chỉ khó vì nội dung, mà còn khó vì cảm giác dễ bị tổn thương khi nói ra. Vì vậy, cách bạn phản ứng sau khi đối phương chia sẻ có thể là:
- dấu chấm cho cuộc trò chuyện
- hoặc là lời mời họ tiếp tục mở lòng
Những phản ứng nên tránh
1. Im lặng quá lâu – kèm ánh mắt lúng túng
Bạn không cần phải “trả lời đúng” – nhưng cũng đừng để sự im lặng kéo dài trong ngập ngừng. Điều đó dễ khiến đối phương thấy mình đang khiến bạn khó xử hoặc nói ra điều gì “sai sai”.
👉 Giải pháp:
Giữ ánh nhìn ấm áp, gật đầu nhẹ, và để sự im lặng trở nên an toàn – như một khoảng không gian để người kia thở ra cảm xúc còn lại. Chỉ cần vài giây chậm rãi cũng đủ cho họ cảm thấy được ở cạnh một người không phán xét.
2.Cố gắng “an ủi nhanh” bằng những câu quen thuộc
“Không sao đâu mà.”
“Thôi đừng buồn nữa.”
“Cố lên, rồi sẽ ổn thôi.”
Những câu nói này nghe có vẻ tích cực, nhưng nhiều khi lại khiến người kia cảm thấy cảm xúc của mình không được công nhận.
👉 Giải pháp:
Thay vì tìm cách khiến họ “ổn nhanh hơn”, hãy thử nói:
“Mình nghe bạn nói và thấy điều đó chắc hẳn không dễ để chia sẻ.”
“Cảm ơn bạn đã nói ra điều đó với mình.”
Câu nói không cần dài, chỉ cần chân thật – và đủ để đối phương biết: bạn đang hiện diện bên cạnh họ.
- Chuyển hướng câu chuyện quá sớm
Nhiều người vì muốn tạo không khí vui vẻ lại vội chuyển sang chủ đề khác, hoặc kể một chuyện “tương tự” để chia sẻ. Nhưng làm vậy ngay lập tức có thể khiến người kia thấy: “À, mình không nên nói tiếp.”
👉 Giải pháp:
Dừng lại đủ lâu trước khi chuyển mạch. Bạn có thể nói:
“Bạn muốn mình ở lại nghe thêm – hay chỉ cần ngồi cạnh bạn một lúc?”
“Có điều gì bạn muốn chia sẻ thêm không?”
Những câu như vậy cho họ quyền lựa chọn – thay vì làm họ cảm thấy bị ngắt lời hay bị bỏ lại sau chia sẻ.
Sau cuộc trò chuyện – nên làm gì?
Khi cuộc trò chuyện đã kết thúc, sự kết nối không cần phải dừng lại. Bạn có thể gửi một tin nhắn nhỏ – như:
“Cảm ơn bạn đã tin tưởng chia sẻ. Nếu bạn muốn nói tiếp bất cứ lúc nào, mình vẫn ở đây.”
Không áp lực, không yêu cầu. Chỉ là một cách để nói:
“Mình không bỏ đi sau khi nghe bạn nói.”
📌Họ không cần lời khuyên – họ cần được tin rằng mình không một mình
Không phải ai cũng cần một giải pháp. Nhưng ai cũng cần một người thực sự lắng nghe. Khi họ chọn bạn để mở lòng, đừng vội “sửa chữa” nỗi buồn đó. Hãy giữ chỗ, giữ nhịp, và giữ một sự hiện diện đủ an toàn để họ có thể trở lại bất cứ khi nào.
🔎 Nghiên cứu liên quan
- Báo cáo của Mental Health Foundation UK 2022 cho thấy 68% người tham gia khảo sát từng cảm thấy tiếc vì đã chia sẻ với một người không biết lắng nghe đúng cách. [Nguồn: mentalhealth.org.uk, 2022]
- Nghiên cứu của University of California, Berkeley (2020) chỉ ra rằng: những phản hồi mang tính xác nhận cảm xúc (“I hear you” / “Tôi hiểu cảm giác đó”) làm tăng cảm giác an toàn gấp 2 lần so với phản hồi đưa lời khuyên. [Nguồn: Journal of Experimental Psychology, 2020]
❓FAQ – Những câu hỏi thường gặp
1. Nếu tôi không biết nói gì, im lặng có ổn không?
✔ Có – nếu bạn giữ một sự hiện diện ấm áp và không lạnh nhạt. Chỉ cần gật đầu, nhìn vào mắt họ và ngồi bên cạnh – đó cũng là một kiểu “nói”.
2. Có nên kể chuyện cá nhân để đồng cảm?
✔ Chỉ khi bạn chắc chắn người kia đã nói xong, và câu chuyện của bạn không làm lu mờ cảm xúc của họ. Nếu không chắc – hãy ưu tiên sự lắng nghe hơn chia sẻ.
3. Sau đó tôi nên theo dõi thế nào?
✔ Một tin nhắn sau 1–2 ngày có thể rất ý nghĩa. Hãy hỏi: “Bạn thế nào rồi?”, hoặc chỉ đơn giản là “Mình vẫn nhớ câu chuyện hôm trước. Nếu bạn muốn nói thêm điều gì, mình luôn sẵn sàng nghe.”
Lắng nghe là nền tảng của kết nối – nhưng lắng nghe sau những điều khó nói còn cần nhiều hơn thế.
Nếu bạn muốn rèn luyện kỹ năng này sâu sắc hơn, hãy theo dõi series “Kỹ năng Lắng nghe” hoặc tìm hiểu khoá học NGHỆ THUẬT GIAO TIẾP tại Golden Voice – nơi mỗi lời nói đều bắt đầu từ sự lắng nghe.
