Họ giỏi, họ tự tin, họ đã chuẩn bị kỹ lưỡng.
Nhưng chỉ cần bước lên sân khấu, mọi thứ dường như thay đổi: tay bắt đầu lạnh, nhịp thở gấp, cổ họng khô khốc.
Có thể bạn đã từng nhìn thấy hình ảnh đó – hoặc chính bạn đã trải qua.
Và bạn tự hỏi:
“Sao người giỏi vẫn run khi thuyết trình?”
Liệu có phải họ thiếu bản lĩnh? Hay run chỉ đơn giản là một phản ứng… rất con người?
1. Run là phản ứng sinh lý tự nhiên của cơ thể
[Suy luận] Run không phải là dấu hiệu của yếu kém – mà là một cơ chế tự vệ của cơ thể khi đối mặt với tình huống bị đánh giá.Khi bạn chuẩn bị phát biểu trước đám đông, não bộ nhận diện đó là một tình huống “căng thẳng” – nơi có sự chú ý, kỳ vọng và khả năng bị phán xét. Dù không có mối đe dọa thực sự, cơ thể vẫn phản ứng như đang gặp nguy hiểm: tim đập nhanh, đổ mồ hôi, run tay, khô họng.
Đây chính là cơ chế chiến – hay – chạy (fight or flight) được kích hoạt. Và run là biểu hiện hoàn toàn bình thường của cơ chế ấy.
2. Người giỏi thường đặt kỳ vọng rất cao vào bản thân
Không phải ai cũng run vì sợ.
Người giỏi run bởi vì họ rất nghiêm túc với phần trình bày của mình.
Họ không chỉ muốn “nói xong”, mà còn muốn “nói hay”, “nói mạch lạc”, “gây ấn tượng”. Áp lực từ chính kỳ vọng ấy khiến họ dễ căng thẳng.
Càng giỏi, càng được tin tưởng, càng có vị trí – thì càng sợ làm không tốt trước đám đông. Họ sợ không chỉ sai sót, mà còn sợ làm… mất hình ảnh mình đã xây dựng.
3. Người giỏi thường thiếu cơ hội luyện phản xạ trong môi trường áp lực
Một người có chuyên môn tốt chưa chắc đã quen với việc thuyết trình dưới ánh nhìn của nhiều người.
Họ có thể nói chuyện rất tốt khi họ không bị chú ý quá mức, nhưng khi đứng trên sân khấu – mọi cảm giác thay đổi.
Do không thường xuyên luyện tập trong điều kiện có yếu tố áp lực – như sân khấu, ánh đèn, ánh mắt đối diện – nên phản xạ cơ thể chưa được làm quen với môi trường này.
Không phải họ không giỏi. Họ chỉ chưa “làm bạn” với cảm giác run.
Cũng giống như người học võ giỏi lý thuyết – nhưng chưa từng ra sàn – bước lên thi đấu sẽ run là điều hiển nhiên.
Kết luận: Run không làm bạn kém đi. Chỉ khiến bạn trở nên chân thật hơn
Run là phản xạ sinh học.
Là dấu hiệu cho thấy bạn đang bước ra khỏi vùng an toàn.
Và cũng là cách cơ thể nhắc bạn rằng: bạn đang làm điều có ý nghĩa.
Thay vì thấy xấu hổ khi run – hãy thấy tự hào:
Bạn không quay đầu, bạn vẫn bước lên, dù cơ thể còn hồi hộp.
Vì người giỏi không phải người không run. Mà là người vẫn tiếp tục nói – dù đang run.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Run khi thuyết trình có phải do thiếu tự tin không?
Không hẳn. Run có thể xảy ra ngay cả với người tự tin, do đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đối diện với căng thẳng.
2. Làm thế nào để bớt run khi thuyết trình?
Thực hành thường xuyên trong môi trường có yếu tố áp lực, luyện tập kỹ năng thở, và tạo thói quen đối thoại thay vì độc thoại khi trình bày.
3. Vì sao chuẩn bị kỹ rồi vẫn run?
Vì chuẩn bị nội dung và chuẩn bị cảm xúc là hai việc khác nhau. Người giỏi thường tập trung vào nội dung nhưng bỏ qua việc “làm quen với sân khấu”.
4. Có nên nói thật rằng mình đang run khi trình bày không?
Tùy ngữ cảnh. Nếu bạn cảm thấy chia sẻ điều đó giúp bạn nhẹ lòng và người nghe cảm thông, bạn có thể nói ngắn gọn và tiếp tục phần trình bày.
5. Run có hết theo thời gian không?
[Chưa xác minh] Có người giảm cảm giác run sau nhiều lần luyện tập, nhưng với nhiều người khác, run vẫn xuất hiện – chỉ là họ đã biết cách sống cùng nó.