Nghệ thuật giao tiếp sâu không bắt đầu bằng nói, mà bằng hỏi.
Có những cuộc trò chuyện khiến bạn cảm thấy mình đang được nghe. Nhưng cũng có những người, chỉ cần hỏi một câu đơn giản, đã khiến bạn thật sự thấy: “Mình đang được lắng nghe.”
Khác biệt không nằm ở độ dài câu nói. Mà ở chất lượng câu hỏi – cách người đó hiện diện khi đặt câu hỏi ấy.
Tại Golden Voice, chúng tôi nhận thấy rằng phần lớn học viên không thiếu từ để nói, mà thiếu kỹ năng đặt câu hỏi để người khác muốn nói tiếp. Một câu hỏi đúng không chỉ kéo dài cuộc trò chuyện – mà còn truyền tải sự quan tâm, tôn trọng và thấu cảm.
Dưới đây là 7 câu hỏi giúp người đối diện cảm thấy được lắng nghe thật sự, mỗi câu đều gắn với một ví dụ cụ thể để bạn dễ áp dụng ngay trong đời sống hằng ngày.
1. “Bạn kể đoạn này khiến mình chú ý, bạn có thể nói rõ hơn cảm giác của bạn lúc ấy không?”
Đây là một câu hỏi bám vào chi tiết mà người kia đã chia sẻ, thể hiện rằng bạn đang nghe có chọn lọc và thật lòng muốn hiểu sâu hơn.
Ví dụ: Khi người đối diện kể rằng họ vừa chuyển việc, thay vì hỏi “Công ty mới thế nào?”, bạn có thể hỏi:
“Bạn kể là lúc đó vừa háo hức vừa lo, mình tò mò cảm giác ấy cụ thể ra sao – bạn có thể nói thêm không?”
Câu hỏi này không đẩy họ đi xa hơn, mà mời họ quay lại chính cảm xúc của mình – nơi có sự chân thật.
2. “Điều bạn vừa nói khiến mình nghĩ nhiều – điều đó đến từ trải nghiệm nào của bạn vậy?”
Câu hỏi này thể hiện rằng bạn không chỉ nghe để phản hồi, mà nghe để hiểu tầng sâu – và sẵn sàng học hỏi từ câu chuyện họ kể.
Ví dụ: Trong một buổi chia sẻ nhóm, nếu ai đó nói “Mình từng học cách chọn im lặng thay vì cố giải thích với người không muốn hiểu”, bạn có thể hỏi thêm như trên để khơi mở chiều sâu kinh nghiệm.
3. “Mình tò mò: lúc bạn kể chuyện này, điều gì là quan trọng nhất với bạn?”
Đây là dạng câu hỏi cho phép người nói được xác định điều mà họ thực sự muốn nhấn mạnh, thay vì để người nghe tự suy đoán hoặc dẫn câu chuyện theo cảm nhận của riêng mình.
Ví dụ: Khi một đồng nghiệp chia sẻ về việc chuyển sang môi trường làm việc mới, thay vì hỏi chi tiết về công việc, bạn có thể nói:
“Nghe bạn kể, mình có cảm giác điều này rất quan trọng với bạn – đó là môi trường, cách quản lý hay cảm giác làm lại từ đầu?”
Câu hỏi này giúp người đối diện cảm nhận rằng bạn thực sự muốn hiểu đúng trọng tâm, không chỉ nghe cho có.
4. “Có điều gì trong chuyện này mà bạn không nói ra ngay – nhưng muốn người khác hiểu?”
Câu hỏi này giúp mở lối cho phần cảm xúc hoặc suy nghĩ sâu mà người nói chưa tiện bộc lộ – không vì họ giấu, mà vì chưa chắc bạn sẵn sàng để nghe.
Ví dụ: Khi người bạn chia sẻ về một quyết định rời khỏi mối quan hệ cũ, bạn có thể ngồi yên một nhịp rồi nói:
“Tớ nghe và hiểu phần lý do, nhưng nếu có điều gì cậu thấy khó nói lúc đầu – mà vẫn muốn tớ hiểu, thì tớ ở đây nhé.”
Câu hỏi này mở ra không gian tin cậy để người kia chọn có nói tiếp hay không – hoàn toàn không ép.
5. “Lúc bạn nói câu đó, ánh mắt của bạn thay đổi – mình có hiểu sai điều gì không?”
Đây là câu hỏi rất nhạy cảm, thể hiện bạn không chỉ nghe lời, mà còn đọc biểu cảm và dám kiểm tra lại sự hiểu của mình, thay vì vội kết luận.
Ví dụ: Trong một buổi ăn trưa, khi một người bạn kể “Tớ ổn mà”, nhưng bạn thấy mắt họ nhìn xuống và giọng nhỏ hơn, bạn có thể nói khẽ:
“Hình như khi cậu nói ‘ổn’, ánh mắt cậu trầm xuống. Tớ sợ mình đang hiểu sai hoặc bỏ lỡ điều gì đó.”
Câu nói này không đẩy người đối diện vào thế phải giải thích – nhưng khiến họ biết rằng bạn đang lắng nghe bằng cả sự chú ý.
6. “Nếu có ai khác đang trong hoàn cảnh của bạn, bạn mong họ sẽ được nghe điều gì nhất?”
Câu hỏi này giúp người nói thoát khỏi cảm xúc cá nhân một chút để nhìn hoàn cảnh của chính mình như thể đang nhìn người khác – từ đó vừa chia sẻ, vừa tự chữa lành.
Ví dụ: Khi một người đang trải qua áp lực từ sự kỳ vọng của gia đình, bạn có thể hỏi:
“Nếu là người khác trong hoàn cảnh giống bạn, cậu nghĩ họ sẽ cần được nghe điều gì để cảm thấy bớt nặng nề?”
Câu hỏi này thường dẫn đến những câu trả lời rất sâu – vì họ đang trả lời cho “người khác”, nhưng lại đang nói thật lòng mình.
7. “Mình nên ở bên bạn lúc này theo cách như thế nào thì sẽ tốt hơn cho bạn?”
Câu hỏi này thể hiện sự thấu cảm và không giả định – bạn trao quyền cho người kia được nói rõ điều họ cần, thay vì mặc định rằng im lặng, động viên hay chia sẻ là phù hợp.
Ví dụ: Khi thấy bạn mình có dấu hiệu mệt mỏi nhưng không muốn nói chuyện nhiều, bạn có thể ngồi bên cạnh và khẽ hỏi:
“Tớ ở đây nhé. Nhưng cậu cần tớ ngồi yên, ôm một cái, hay kể chuyện linh tinh cho vui lên?”
Sự lựa chọn ấy khiến người kia cảm thấy không bị bỏ rơi, mà được lắng nghe theo đúng cách họ mong muốn.
Lắng nghe không chỉ là im lặng – mà là hiện diện bằng sự tinh tế
Một người đặt ra được câu hỏi khiến người khác cảm thấy được lắng nghe, là người đang tạo ra không gian an toàn để người kia được là chính mình.
Đó là năng lực không nằm ở kỹ thuật – mà ở sự chân thành, kiên nhẫn và không vội “diễn giải” cuộc đời người khác qua lăng kính của mình.
Nếu bạn muốn nâng cao khả năng giao tiếp sâu, hãy bắt đầu từ việc ngừng hỏi để biết – và bắt đầu hỏi để người kia cảm thấy mình đáng được thấu hiểu.
Học hỏi để lắng nghe bằng câu hỏi – cùng Golden Voice
Tại Golden Voice – Trung tâm đào tạo kỹ năng nói, giao tiếp và thuyết trình chuyên sâu, bạn sẽ được:
– Luyện kỹ năng lắng nghe phản xạ, đặt câu hỏi theo từng kiểu người
– Thực hành xử lý tình huống thật – trong giao tiếp cá nhân, công việc và cộng đồng
– Giảng viên là người có kinh nghiệm thực tế trong truyền hình, dẫn dắt đối thoại, đào tạo chuyên nghiệp
– Học trực tiếp tại Hà Nội hoặc online qua Zoom với sĩ số không quá 12 học viên/lớp
FAQ – Câu hỏi thường gặp
1. Tôi từng học giao tiếp nhưng vẫn thấy lúng túng khi hỏi sâu, có cải thiện được không?
→ Có. Bạn không chỉ học kỹ thuật hỏi, mà được luyện phản xạ hỏi trong các tình huống đời thực, với người thật, phản hồi thật.
2. Khóa học có dành cho người hướng nội không?
→ Rất phù hợp. Người hướng nội thường nghe tốt nhưng chưa biết cách chuyển từ nghe sang hỏi – và bạn sẽ học điều đó từng bước.
3. Tôi muốn áp dụng kỹ năng này trong công việc (quản lý, coaching, phỏng vấn), có học được không?
→ Hoàn toàn được. Chúng tôi có bài tập và mô phỏng riêng dành cho các vai trò đặc thù cần giao tiếp chuyên sâu.
